1934-1940 ARASI AKSARAY CHP TEŞKİLATI VE HALKEVİ TEFTİŞ RAPORLARINDA AKSARAY 3
3-1937 yılı Çalışma ve Teftiş Raporları
1937 yılına gelindiğinde Bursa Mebusu A. Galip Kahraman, Kırşehir, Kayseri, Niğde bölge teftiş sorumlusu olarak Aksaray CHP teşkilatı ve halkevini de denetler. Raporun ilk sayfasına kondurulan tarih ve sayı 937/1, yani 1937 yılı 1.teftişin sayfası olduğunu beyan eder. Sonraki sayfalar ise Kahraman’ın teftişine ait, raporun yazıldığı 26 Ağustos 1937 tarihlidir.
Aza sayıları ile başlayan raporun başındaki veriler eski çalışma raporundan alınmıştır. Aksaray teşkilatı üye sayısı 8000, Arapsun 359, Nevşehir 2443, Bor 4731, Niğde 3810, Ulukışla 3250’dir. Bu sayılara bakılarak kimin daha güzel abartı attığı rahatlıkla anlaşılabilir… Ama rapora göre bu kayıtlar tüzüğe ve üye kayıt defterlerine göre doğrudur. İl-ilçelerdeki bütün parti teşkilatları bütçe hesap işleri de, tüzüğe uygundur. Bu iki maddedeki verilere müfettiş tarafından yarım olarak görülen bir işaret konulmuştur.
Tam olarak görülen maddeler ise: Bu yıl ki rapora göre: il ve ilçelerde parti üyelerinden yardım harcı muntazam toplanamıyordur fakat Bor’da tahsil edilen yardım, yüzde 20 iken Niğde’de tahsilat yapılan üye sayısının oranı, yüzde 80’dir. Üye kayıtları tüzüğe uygun ve üye kayıt defterlerine yapılmıştır.
Teftiş Raporlarına göre Aksaray halkevi ve CHP teşkilatı:
Yeni kazalığa indirilen bu kasaba, vilayetken yaptırılan Elektrik tenviratı, büyük un fabrikası (Azmi Milli), çarşının düzenlenmesi, suyun bolluğu ve kazanın yeşilliği ile cazip bir şehircik görünümü vermektedir. Kazanın 80 bin kadar nüfusu vardır. Nüfus hububat yetiştirme ve hayvancılık bakımından Niğde’den ileridedir. Parti teşkilatlarının halk nazarında sevgi ve sempati derecesi iyidir. Memnuniyet verici noktalardan birisi, dedikoduculuğun partililer ve teşkilat içinde bulunmuyor olmasıdır.
Yönetim kurulları kendi aralarında ve diğer yönetimlerle birlik ve bağlılıkları bulunmaktadır. 15 gün ve daha uzun aralıklarla toplantı yapılmakta fakat bu toplantılardan birçoğunda esaslı bir karar alındığı ve azalarca imzalandığı görülmemiştir. 1936 yılı ilk aylarında karar defterinde yazılı birkaç kararda yedi üyeden ancak 3 imza mevcuttur. Yönetim kurulu 20 Mayıs 1937 tarihinden bugüne 26 Ağustos1937 tarihine dek toplanamamıştır. İlçedeki diğer teşkilatla ilişkilidirler fakat gençlik ve spor teşkilatı ile beklenildiği kadar ilgilenilmemiştir.
Nevşehir ve Bor’da halkevi temelleri atılması Vali Faik Üstün’ce sağlanmışken, Aksaray’da halk evi binasının arsası hazırlanmış, ilk bütçesi de Vali’ce Vilayet bütçesinden ayrılmıştır. Aksaray civarında kurutulan bataklık sahası sayesinde halk hastalıklardan kurtarılmış, o bölgelere, yurtdışından gelen göçmenler yerleştirilmiştir. (1936 yılında Romanya’dan gelen yaklaşık olarak 28 göçmen Sağlık köyüne yerleştirilmiştir. Gelenlerin isim listesi C. arşivlerinde mevcuttur.) halkımız bundan dolayı hükümete şükranlarını sunuyorlar.
Aksaray parti başkanının avukat olması (İzzet Turan) hasebiyle parti işlerini aksattığını, halkça sevilen bu arkadaşın daha parti işlerine özenli olmasını bekleriz.
Netice itibariyle raporda tüm teşkilatların ufak tefek hesap-bütçe hataları bulunmakla beraber muntazaman defter kayıtları tutulmuştur. Hesaplardaki ve çalışmalarında dürüstlük ve iyi niyetle, feragat takdire layıktır. Ancak halkla parti arasındaki bağların zayıf olduğu, kuvvetlendirme çalışmalarının yetersiz olduğu belirtilir. Niğde ve kazalarda yönetim kurulları ülkü ve aydın fikir sahibi, çalışkan kimselerden tercih edilirse hedefe varmak daha kısa sürede gerçekleşecektir. Nevşehir, Bor, Niğde ve Aksaray’da birer halkevi bandoları kurulmuş, düzenli olarak çalışmaya devam etmektedir. Niğde, Bor, Nevşehir ve Aksaray halkevlerinde Ulus, Cumhuriyet ve Tan gazeteleri okunmaktadır. Spor faaliyeti ve gençlik teşkilatı partiyi sevindirecek bir durumda değildir.
Kısa bir hatırlatma olarak, 1933-1937 yılları arasında diğer illerde ve Aksaray’daki spor faaliyetlerine örnek verirsek, pek çok kaza ve vilayetin sporun farklı dallarında takım kurduğu, stadyum, tenis sahası, basket sahası, atıcılık sahası, yüzme sporu tesisleri benzeri birçok yapının kurulup geliştirilmesi teşkil edilmişken, denetlenen bu illerde spora verilen önem ve zaman yeterli değildir. İmkansızlıklardan dolayı bu bölgelerde küçük faaliyetlerle devam etmektedir. Halkevlerinin kendi arasındaki maçlar, okullarda spor gösterileri yapılması gibi… Bundan yaklaşık 7 sene kadar sonrasında 1945-46 yıllarında Ağaçlı önderliğinde bir gençlik spor takımı oluşturulmuş, kendi imkanlarıyla kulüp seviyesine getirilmiştir. Aynı dönemlere yakın, ileri bir tarihte de İstanbul Aksaray’da, Aksaray adı kullanılarak ilk Aksarayspor külübü kurulmuştur. (1954) O dönemlerde Aksaray adı, memleketimizde sadece Aksaray Halkevi spor teşkilatının adında mevcuttu. Günümüz Aksarayspor, gençlik spor faaliyetleri ve yerel sporcular altyapısı kullanılarak, 1967 yılında resmi şehir kulübü olarak kurulmuştur.
