Toksikoloji bölümünde uzman isim, kırtasiye ürünlerinde kullanılan kimyasalların çocuk sağlığı üzerindeki etkilerine dikkat çekti. “Ucuz ürünlerde genellikle fitalat, ağır metaller ve azo boyar maddeler gibi toksik kimyasallar bulunuyor. Bu maddeler, çocukların bağışıklık sistemine zarar verebilir, alerjik reaksiyonlara yol açabilir ve hatta uzun vadede kanserojen etkiler gösterebilir” dedi. Uzman isim, uluslararası standartlara uygunluk belgesi olmayan ürünlerin kesinlikle tercih edilmemesi gerektiğini vurguladı.
Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO) tarafından yapılan bir araştırmaya göre, kalite kontrolsüz ürünlerin üretiminde genellikle düşük maliyetli ve sağlığa zararlı maddeler kullanılıyor. Çocukların uzun süre maruz kaldığı bu tür kimyasallar, öğrenme güçlüğü, hormonal bozukluklar ve deri tahrişleri gibi sorunlara yol açabiliyor. Uzman isim, “Avrupa Birliği’nde (AB) oyuncak ve kırtasiye ürünlerinde kullanılan kimyasallar için sıkı düzenlemeler var. Türkiye’de de benzer standartlar uygulanmalı, ancak tüketicilerin bilinçli davranması şart” diye ekledi.
YABANCI UZMAN GÖRÜŞLERİ: KALİTE SERTİFİKASI OLMAYAN ÜRÜNLERDEN KAÇININ
İngiltere merkezli çocuk sağlığı uzmanı Dr. Sarah Thompson, kırtasiye ürünlerinin seçiminde uluslararası sertifikalara dikkat edilmesi gerektiğini belirtti. Thompson, “CE işareti, EN71 gibi Avrupa standartları veya ASTM gibi Amerikan standartlarına uygun ürünler tercih edilmeli. Kalite kontrolsüz ürünler, çocukların sağlığını riske atarken, aynı zamanda çevreye de zarar verebiliyor” dedi. Thompson, özellikle Çin menşeli bazı ürünlerde kalite standartlarının sıkça ihlal edildiğini ve bu ürünlerin küresel piyasalarda ciddi bir sorun teşkil ettiğini ifade etti.
ABD’de yapılan bir bilimsel çalışma, kalitesiz kırtasiye ürünlerinde bulunan kurşun ve kadmiyum gibi ağır metallerin, çocukların sinir sistemi üzerinde toksik etkiler yaratabileceğini ortaya koydu. Environmental Health Perspectives dergisinde yayımlanan bu çalışma, özellikle boya kalemleri ve silgilerde yüksek düzeyde ağır metal tespit edildiğini bildirdi. Çalışma, uluslararası onay almamış ürünlerin kullanımının, çocuklarda nörolojik sorunlara yol açma riskini artırdığını vurguladı.
TÜRKİYE’DE DURUM: DENETİM EKSİKLİĞİ VE TÜKETİCİ BİLİNCİ
Ticaret Bakanlığı’nın verilerine göre, Türkiye’de ithal edilen kırtasiye ürünlerinin bir kısmı, kalite denetimlerinden geçirilmeden piyasaya sürülüyor. Bakanlık, 2025 yılında yayımladığı tebliğde, bazı ürün gruplarının kalite denetimlerine tabi olduğunu belirtse de, uzmanlar denetimlerin yetersiz olduğunu savunuyor. Uzman isim, “Veliler, ürün ambalajında TSE, CE veya ISO 9001 gibi kalite belgelerini aramalı. Ayrıca, ürünlerin menşeine ve üretici bilgilerine dikkat etmeli. Ucuz diye alınan bir kalem, çocuğunuzun sağlığına uzun vadeli zarar verebilir” açıklamasında bulunarak uyarıda bulundu.
VELİLERE KRİTİK ÖNERİLER: GÜVENLİ KIRTASİYE ALIŞVERİŞİ İÇİN NE YAPILMALI?
Uzmanlar, velilere şu önerilerde bulunuyor;
KALİTE BELGELERİNİ KONTROL EDİN: Ürünlerin ambalajında CE, EN71, TSE veya ISO gibi uluslararası standart belgelerini arayın.
MENŞEİ BİLİNMEYEN ÜRÜNLERDEN KAÇININ: Üretici bilgisi ve menşei belirtilmeyen ürünleri satın almayın.
KOKU VE DOKUYA DİKKAT EDİN: Keskin kimyasal kokusu olan veya anormal derecede yumuşak/sert ürünler riskli olabilir.
GÜVENİLİR SATICILARI TERCİH EDİN: Tanınmış markalar veya yetkili satıcılar üzerinden alışveriş yapın.
ÇOCUK SAĞLIĞI İÇİN BİLİNÇLİ SEÇİM ŞART
Uzmanlar, velilerin kırtasiye alışverişinde fiyat odaklı değil, kalite odaklı bir yaklaşım benimsemesi gerektiğini vurguluyor. Çocukların sağlığını korumak için uluslararası standartlara uygun, kalite kontrolünden geçmiş ürünlerin tercih edilmesi hayati önem taşıyor. Kalitesiz ürünlerin cazibesine kapılmadan, bilinçli bir tüketici olarak hareket etmek, gelecek nesillerin sağlığını güvence altına almanın ilk adımı olarak görülüyor.
Haber: Burhan Şahin / Haber Merkezi