Bilimsel araştırmalar ve uluslararası uzmanlar, kalabalık okul ortamlarında el hijyeninin, aşılama programlarının ve kişisel bakımın enfeksiyonları önlemede kritik olduğunu belirtti. Velilere, çocuklarının kahvaltı yapmadan okula gönderilmemesi ve düzenli tırnak kesimi gibi temel hijyen kurallarına uyulması çağrısı yapıldı.
Uzmanlar, yeni eğitim-öğretim yılı öncesi çocuklarda sık görülen enfeksiyonlar ve alınabilecek önlemler hakkında uyarılarda bulundu. Alınabilecek önlemler ile ilgili, “Çocuklarda enfeksiyonların çoğu aşırı temastan kaynaklanıyor. Özellikle ellerle bulaşan enfeksiyonlar, okulların açılmasıyla artış gösterebilir. Tuvalet sonrası el yıkamamanın sonucu bulaşan hastalıklar, çocukların yakın temas halinde olduğu kapalı okul ortamlarında hızla yayılıyor” denildi.
Uzmanlar, el yıkamanın enfeksiyonları önlemede en etkili yöntemlerden biri olduğunu vurgulayarak; “Eller, mikropların ağız, burun ve göze ulaşmasında ana taşıyıcı. Yemek öncesi ve sonrası, tuvalet kullanımı, hayvan teması veya dışarıdan eve dönüş sonrası mutlaka eller sabun ve akan suyla en az 20 saniye boyunca ovularak yıkanmalı. Parmak araları ve tırnaklar özellikle temizlenmeli. ” uyarısında bulunuldu.
Dünya Sağlık Örgütü’nün 2023 raporuna göre, el yıkama alışkanlığı, solunum yolu enfeksiyonlarını %25-50, ishal kaynaklı hastalıkları ise %30-48 oranında azaltabiliyor. ABD Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezleri’nin (CDC) 2024 verileri, okul çağındaki çocuklarda el yıkama bilincinin düşük olmasının, grip ve norovirüs gibi enfeksiyonların yayılımını %20 artırdığını gösteriyor.
2023 yılına ait bir çalışmaya göre, el yıkama sürelerinin 20 saniyeden kısa olması durumunda bakteriyel ve viral yükün yeterince azalmadığını ortaya koyuyor. Uluslararası uzmanlar da okul ortamlarında hijyenin kritik rolüne işaret ediyor.
Uzmanlar, “Özellikle düşük ve orta gelirli ülkelerde, el yıkama tesislerinin yetersizliği çocukların sağlığını tehdit ediyor. Türkiye gibi ülkelerde okullarda sabun ve temiz su erişimi artırılmalı” şeklinde uyardı.
WHO’nun 2024 yılı raporuna göre, aşılama oranlarının %95’in altına düşmesi, kızamık ve hepatit gibi hastalıkların salgın riskini artırıyor. Türkiye’de Sağlık Bakanlığı’nın verileri, 2023’te çocukluk çağı aşılamasında %90’ın üzerinde bir oran yakalandığını gösterse de, deprem bölgelerinde bu oranların düştüğü belirtiliyor.
Beslenmenin de bağışıklık sistemini güçlendirmede kritik olduğunu belirten uzman isimler, “Çocuklar kahvaltı yapmadan okula gönderilmemeli. Dengeli beslenme, enfeksiyonlara karşı direnci artırır” dedi. “Journal of Pediatrics”te 2024’te yayınlanan bir çalışma, kahvaltı yapmayan çocukların bağışıklık yanıtlarının %15 daha zayıf olduğunu ve enfeksiyonlara daha yatkın olduğunu ortaya koyuyor.
Okulların açılmasıyla birlikte, uzmanlar ve veliler hijyen koşullarının iyileştirilmesi için acil adımlar bekliyor. Uzmanlar, “Okullarda sabun ve temiz suyun her zaman erişilebilir olması, öğretmenlerin hijyen eğitimine dahil edilmesi şart” diyerek, yerel yönetimlere ve Milli Eğitim Bakanlığı’na çağrıda bulundu. UNICEF’in 2025 raporuna göre, Türkiye’deki okulların %30’unda el yıkama istasyonlarının yetersiz olduğu belirtiliyor; bu da enfeksiyon riskini artırıyor.
Haber: Burhan Şahin / Haber Merkezi