Yeni bilimsel bulgular, iklim değişikliğinin dünyayı kasıp kavuran sıcaklık artışlarından çok daha derin etkiler yarattığını ortaya koydu.
Uluslararası bir araştırma ekibinin raporuna göre, küresel ısınma ve beraberindeki ekosistem tahribatı, hayvanlardan insanlara geçen hastalıkların (zoonozlar) dinamiklerini geri dönülmez biçimde dönüştürdü. Bu dönüşümün, yakın gelecekte yeni küresel salgınlara yol açabileceği endişesi, bilim dünyasında geniş yankı uyandırdı.
HABİTAT KAYBI VE TÜRLER ARASI KÖPRÜLER
Araştırmanın temel çıkarımı, habitatların daralması ve sıcaklık kuşaklarının kayması nedeniyle hayvan türlerinin alışılmadık coğrafyalarda bir araya gelmesiydi. Bu durum, normalde birbirinden izole kalmış türler arasında patojen transferi için "köprüler" inşa etti. Rapora göre, bu türler arası etkileşimlerde artan sıklık, SARS-CoV-2 gibi virüslerin hayvan konaklarından insan popülasyonlarına sıçrama potansiyelini katladı.
ÖNDE GELEN UZMANLAR DURUMU DEĞERLENDİRDİ
Konuyla ilgili görüş bildiren dünyanın önde gelen epidemiyoloji ve ekoloji uzmanları, verilerin endişe verici olduğunu ifade etti.
Dr. Peter Daszak (EcoHealth Alliance Başkanı), iklim değişikliğinin zoonozlar üzerindeki etkisinin artık bir hipotez değil, gözlemlenen bir gerçek olduğunu belirtti.
Dr. Daszak, "Türler, strese girdiklerinde veya göç etmeye zorlandıklarında, vücutlarındaki virüsleri daha kolay yayma eğilimine girerler. İklim baskısı altındaki yaban hayatı, insanlara virüs aktarımı için ideal bir zemin hazırladı" ifadesini kullandı.
Prof. Dr. Sarah K. Olson (Wildlife Conservation Society - Vahşi Yaşam Sağlığı Direktörü), durumun yalnızca patojenlerin hareket etmesiyle ilgili olmadığını, aynı zamanda hastalık vektörlerinin (sivrisinekler, keneler) coğrafi menzillerini genişletmesiyle de ilgili olduğunu kaydetti.
Prof. Olson, daha sıcak ve nemli iklim koşullarının, Zika, Dang Humması ve Batı Nil Virüsü gibi vektör kaynaklı hastalıkların daha önce görülmediği bölgelere yayılmasını kolaylaştırdığını dile getirdi.
GELECEK RİSKLER VE ACİL ÇAĞRI
Araştırma, özellikle tropik ve subtropik bölgelerde biyoçeşitliliğin yüksek olması ve insan-hayvan etkileşiminin yoğunluğu nedeniyle riskin en yüksek seviyede olduğunu gösterdi.
Uzmanlar, hükümetlere ve uluslararası kuruluşlara çağrıda bulunarak, hastalık gözetim sistemlerinin derhal güçlendirilmesi gerektiğini vurguladı.
Dr. Anthony S. Fauci (eski Ulusal Alerji ve Enfeksiyon Hastalıkları Enstitüsü Direktörü), "Bu bulgular, Tek Sağlık (One Health) yaklaşımının ne kadar kritik olduğunu bir kez daha kanıtladı. İnsan, hayvan ve çevresel sağlığı birbirinden ayrı düşünmek artık bir lüks değil" şeklinde konuştu.
Dr. Fauci, gelecekteki salgın tehditlerini savuşturmak için doğal ekosistemlerin korunmasına ve yaban hayatı ticaretinin düzenlenmesine yönelik küresel taahhütlerin şart olduğunu ifade etti.
Haber: Cansu İşcan / Haber Merkezi
