Japonya Başbakanı Sanae Takaichi'nin Tayvan'a yönelik muhtemel bir Çin saldırısının Japonya'nın askeri müdahalesine zemin hazırlayabileceğini ima etmesinin ardından Tokyo ile Pekin arasında yaşanan diplomatik kriz büyüdü.
Çin hükümetinin Japonya'nın Tayvan'a 108 kilometre uzaklıktaki Yonaguni Adası'na füze konuşlandırma planına sert tepki göstermesi de pek işe yaramadı. Japonya Savunma Bakanı Shinjiro Koizumi, geçen hafta Tip 03 Chu-SAM sisteminin Yonaguni adasına konuşlandırılacağını doğruladı. Japonya adaya füze takviyesi yaparak, "saldırı riskini azaltacağını" iddia ediyor, Çin ise bu hamlenin riski büyüteceği tehditlerini savuruyor. Endişeli olan tabii ki halk.
Japonya'nın prefektörlüklerinden (vali ile yönetilen idari yapı) Okinawa (ada) Eyaleti valisi, Savunma Bakanlığının Tayvan'a sadece 108 kilometre uzaklıktaki adaya karadan havaya füze yerleştirme planına yönelik açıklama yaparak, "Dikkatli olunması gerek" dedi.
Okinawa, ABD ve Japonya'nın tesislerinin yüzde 70'i de dahil olmak üzere çok çeşitli potansiyel hedeflere ev sahipliği yapıyor. Yerel yetkililer, daha fazla militarizasyonun Çin ile bir çatışma durumunda Okinawalılar için riskleri artıracağından endişe duyuyor.
Çin Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Lin Jian, gazetecilere yaptığı açıklamada, "Japon tarafı Çin'e karşı siyasi taahhütlerini yerine getirmeli, hatalı açıklamalarını geri çekmeli ve vicdan muhasebesi yapıp yanlışlarını düzeltmek için pratik adımlar atmalıdır. Tayvan Boğazı'ndaki işlere karışmaya cesaret eden herhangi bir dış güç, Çin'den kararlı ve doğrudan bir darbe alacaktır" dedi.
Kamyonlara monte edilen Type 03 füze sistemi, aynı anda 100'e kadar uçak, balistik füze veya insansız hava aracını takip etmek için faz dizili radar kullanır. Her birim, 48 kilometre (30 mil) menzile kadar bir düzine hedefi vurabilir; bu mesafe, Çin anakarası bir yana, Tayvan kıyı şeridinin çok gerisinde.
Dolayısıyla sözkonusu füze adımı, sembolik olarak da nitelendiriliyor. Ancak sembolik de olsa, bu gerilim dünyanın gözünü iki Asya devine çevrilmesine neden oldu.Type 03 füzelerinin Yonaguni'ye ne zaman ulaştırılacağı henüz belli değil.
Çin, Tayvan üzerinde egemenlik iddia ediyor ve Devlet Başkanı Şi Cinping birleşmenin kaçınılmaz olduğunu her seferinde gündeme getiriyor. Çin güçleri, abluka simülasyonu içeren geniş çaplı tatbikatlar da dahil olmak üzere, son yıllarda adaya yönelik askeri baskıyı artırdı. ABD savunma ve istihbarat yetkilileri ise, Pekin'in on yıl içinde adaya karşı harekete geçebileceği konusunda uyardı.
Çin'de İkinci Dünya Savaşı'nın ardından Çan Kay-şek liderliğindeki Çin Milliyetçi Partisi (Kuomintang) güçleri ile Mao Zedong önderliğindeki Çin Komünist Partisi (ÇKP) güçleri arasında yaşanan iç savaşta galip gelen komünistler, 1 Ekim 1949'da Çin Halk Cumhuriyeti'nin kuruluşunu ilan etmişti.
İç savaşı kaybeden Kuomintang üyeleri ise Tayvan'a yerleşip 1912'de kurulan "Çin Cumhuriyeti" iktidarının Ada'da devam ettiğini ileri sürerek, burada geçici hükümet kurmuştu. Çin Halk Cumhuriyeti'nin kendi topraklarının parçası olduğunu savunduğu Tayvan, 1949'dan bu yana fiili bağımsızlığa sahip bulunuyor. Çin ana karası ile Tayvan arasındaki ayrılık hala sürüyor.
Son yıllarda Tayvan üzerindeki askeri baskıyı artıran Pekin yönetimi, Ada'nın ana kara ile yeniden birleşmesi için gerekirse güç kullanımını dışlamayacağını vurguluyor.
Kaynak: Dış Haberler Servisi
