Çin'in uzaydaki iddialı adımları, Washington ve Taipei hattında ciddi bir gerginliğe yol açıyor. Resmi açıklamalarında uzay faaliyetlerinin askeri olmadığını savunan Çin'e karşılık, ABD ve Tayvan, Çin'in "uzaydaki köpek dövüşü" olarak adlandırılan karmaşık manevralarla uyduları gelecekteki askeri operasyonlar için bir araç olarak kullandığını iddia ediyor
ÇİN'İN TAKTİKSEL YAKLAŞIMI
Prag'da düzenlenen 8. Yıllık Uzay Güvenliği Konferansı'nda konuşan Tayvan Uzay Ajansı'nın kıdemli danışmanı Holmes Liao, Çin'in son uzay faaliyetlerinin sadece mantıksal gösteriler olmadığını, aynı zamanda gelecekteki uzay tasarım operasyonları için provalar olabileceğini vurguladı. Liao, ABD Uzay Kuvvetleri Komutan Yardımcısı General Michael Guetlein'in Mart ayında bahsettiği "uzaydaki köpek dövüşü" terimini yineledi.
Geçtiğimiz yıl Ocak ayında yaşanan bir olay, bu endişeleri daha da artırdı. Çin'in Xichang Uydu Fırlatma Merkezi'nden fırlattığı bir roketin yörüngesi nedeniyle Tayvan radarlarının fırlatmayı "gelen bir füze" olarak algıladığını belirten Liao, bu tür olayların Çin'in askeri tatbikatları, fırlatmaları veya hava devriyeleri ile Tayvan'da alarmları tetikleme taktiğinin bir parçası olduğunu ifade etti. Bu durum, silahlı çatışma eşiğinin altında kalan zorlayıcı eylemleri ifade eden "gri bölge" operasyonlarına işaret ediyor.
GÜNEY ÇİN DENİZİ'NDEN UZAYA
Tayvan Dışişleri Bakanı Chen Ming-tong, GLOBSEC güvenlik forumunda yaptığı konuşmada, Çin'in gri bölge operasyonlarının Tayvan'ın hazırlık ve yanıt kapasitesini zorlamayı, hatta radar operatörlerini veya pilotları yormayı hedeflediğini dile getirdi. Chen, benzer taktiklerin Japonya da dahil olmak üzere Tayvan'ın ortaklarına karşı da kullanıldığını ve Çin'in son zamanlarda Japonya yakınlarına iki uçak gemisi konuşlandırmasının da aynı amaca hizmet ettiğini sözlerine ekledi.
Savunma İstihbarat Teşkilatı Uzay ve Karşı Uzay Ofisi Direktörü John Huth, Çin'in yörüngedeki davranışlarının denizdeki stratejisini yansıttığını belirtti. Huth, Güney Çin Denizi'nin Çin Komünist Partisi'nin kaldıraç oluşturma stratejisinin mükemmel bir örneği olduğunu ve Çin'in orada atollere kum ekleyerek bir havaalanı oluşturup sahil güvenlik gemileriyle savunduğunu hatırlattı. Huth'a göre Çin'in nihai hedefi, bu stratejiyi uydu yörüngesi, uydu takımyıldızları veya hatta Ay'da hakimiyet kurmak gibi uzaydaki "topraklara" genişletmek olabilir. "Eğer Ay'a ilk inen ve bir cis-Ay üssü kuran onlar olursa, bu onları sürücü koltuğuna oturtur," diye ekledi Huth.
TAYVAN'IN YAPAY ZEKA VE UZAY GÖZETİM MERKEZLERİ
Tayvan, bu zorluğa karşı yorgunluğu ve kaynak yükünü azaltmak için adapte oluyor. Chen, Çin'in manevralarının rutin mi yoksa bir saldırının habercisi mi olduğunu belirlemek için daha geniş bir uydu ve diğer sensör verilerini analiz etmek üzere yapay zekayı kullandıklarını açıkladı.
Liao da Tayvan Uzay Ajansı'nın yapay zeka ve uzay durumsal farkındalık verilerini kullanarak uydu manevralarını ve roket fırlatmalarını daha iyi yorumlamak amacıyla bir uzay gözetim merkezi inşa ettiğini belirtti. Bu iki görev de, özellikle radar verileri olmak üzere, büyük miktarda veri gerektiriyor.
Uzay radar şirketi LeoLabs CEO'su Tony Frazier, yörüngedeki nesneleri takip etmek için uzay tabanlı radar talebinin dünya genelinde arttığını söyledi. Frazier, Asya'dan gelen talebi ve Singapur ile yapılan bir mutabakat zaptını işaret ederek, Avrupa ve Orta Doğu'da da benzer fırsatların ortaya çıktığını ve ABD hükümeti ile de devam eden çalışmalar olduğunu belirtti. Bu gelişmeler, uzayda artan rekabetin ve güvenlik endişelerinin bir yansıması olarak değerlendiriliyor.
Haber: Mehmet Ertaş / Haber Merkezi
