Dünyanın dört bir yanında süren savaşlar, milyonlarca insanı yerinden etti. Daha iyi bir yaşam umuduyla farklı ülkelere sığınan mülteciler, göçmen karşıtlığı ve aşırı sağı da tetikledi. Üçüncü dünya ülkelerini, para karşılığında mülteci deposu olarak kullanan Batı ülkelerinde yeni bir endişe doğuyor: "Ya fakir ülkeler, sınırlarını mültecilere kapatırsa?"
Danimarka Mülteci Konseyi Başkanı Charlotte Slente salı günü bir açıklama yaptı. Slente, dünyadaki mültecilerin çoğuna ev sahipliği yapan gelişmekte olan ülkelerin, Batılı ülkelerin yardım kesintilerine devam etmesi halinde sınırlarını kapatabilecekleri konusunda uyardı.
İngiltere ve Almanya gibi ülkelerde yükselen aşırı sağ, mevcut hükümetleri göçmen karşıtı politikalara yönlendirdi. Ayrıca, aşırı sağın yükselmesinin nedenlerinden biri de, ülkelerin üçüncü dünya ülkelerine harcadığı paralar. Bu yardımlarda kesintiye gidilmesi de Slente'nin bahsettiği endişeleri doğuruyor. Birçok ülke artık, dünya genelinde şiddet ve iklim değişikliği nedeniyle yerinden edilen milyonlarca insana destek olmak için yaptıkları katkıları azaltıyor.
Danimarka Mülteci Konseyi Genel Sekreteri Slente, mültecilerin yüzde 75'ini kabul eden yoksul ülkelerin yeni kısıtlamalar getireceğinden endişe duyduğunu söyledi. Cenevre'de Reuters'a verdiği bir röportajda, "Bağışçılar tarafından terk ediliyorlar. Bu ev sahibi ülkelerin, daha az para geleceğini anladıklarında nasıl bir tepki vereceklerinden biraz endişeliyim" dedi.
Slente, bu bahsettiği "fakir ülkeler" arasından Uganda'yı örnek gösterdi. Doğu Afrika ülkesi yıllardır, Sudan, Güney Sudan ve Somali'den gelen mültecilere ev sahipliği yapıyor. Ancak Batı ülkeleri kesenin ağzını kapatınca, Uganda da kabul ettiği mülteci sayısında sınırlamaya gitti. Geçtiğimiz ay Çad'ı ziyaret eden Slente, Sudan'daki iç savaştan kaçan yaklaşık 900 bin mültecinin ülkede bulunduğunu, ancak yeterli yardım alamadıklarını ve kampların dolduğunu söyledi. ABD Başkanı Donald Trump, ikinci dönemi için göreve başlar başlamaz, üçüncü dünya ülkelerine maddi yardımları kesmişti. ABD tek başına, sözkonusu yardımların yüzde 20'sini karşılıyordu. "Önce Amerika" politikasıyla seçimlerden galip çıkan Trump, dış yardımları önemli ölçüde azaltmıştı.
İçişleri Bakanlığı Göç İdaresi Başkanlığı tarafından İstanbul Atatürk Kültür Merkezi'nde düzenlenen "Türkiye Yüzyılı'nda Türkiye'nin Göç Yönetimi Modeli" programında konuşan Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, nisan ayındaki bu açıklamasında Türkiye'de 4 milyon 33 bin göçmen olduğunu söylemişti. Bu mültecilerin 2 milyonundan fazlasının Suriyeli olduğu biliniyor.
2024 yılında Avrupa Birliği (AB), Türkiye, Lübnan, Irak ve Ürdün’de bulunan Suriyeli sığınmacılar ile ev sahibi ülkelerin desteklenmesi için 5 milyar euroluk bağış toplamıştı. 2025'in sonuna kadar bir milyarı Türkiye’ye olmak üzere 2,1 milyar euro yardım sözü veren AB Komisyonu, Suriyeli sığınmacıların ülkelerine “zorla geri gönderilmesini” istemediklerini açıklamıştı.
AB Komisyonu, Suriye’deki insani krizin başladığı 2011 yılından bu yana Türkiye'deki sığınmacılara yaklaşık 10 milyar euro yardımda bulundu. Bunun 6,2 milyar euro'su, Türkiye ile AB arasında 2016 yılında imzalanan Mültecilerin Geri Kabulü Anlaşması kapsamında aktarılmıştı.
Kaynak: Dış Haberler Servisi / Haber Merkezi
