İnce bağırsakta aşırı bakteri üremesi olarak bilinen SIBO (Small Intestinal Bacterial Overgrowth), gaz, şişkinlik, ishal, kabızlık ve hatta besin emilim bozuklukları gibi ciddi sağlık sorunlarına yol açabilen bir rahatsızlık. Sindirim sistemi sağlığını derinden etkileyen bu durumun tedavisinde düşük FODMAP diyeti gibi özel beslenme programları büyük önem taşıyor. Ancak uzmanlar, hastaların SIBO diyetinde sıkça yaptığı hataların tedavi sürecini uzattığını ve başarıyı riske attığını belirtti.
ABD’li gastroenterolog Dr. Mark Pimentel ve Avustralyalı diyetisyen Dr. Joanna McMillan gibi alanında öncü isimler, SIBO tedavisinde doğru beslenme alışkanlıklarının kritik olduğunu vurguladı.
1. SIBO Diyetini Zayıflama Diyetiyle Karıştırmak
Diyetisyen Joanna McMillan, “Hastalar genellikle SIBO diyetini bir kilo verme programı gibi algılıyor ve bu süreçte kaçamak yapabileceklerini düşünüyor. Ancak bu diyet, bağırsak florasını dengelemek için tasarlanmış bir tedavi yöntemidir. Kaçamaklar, bakterilerin çoğalmasını tetikleyerek süreci başa döndürebilir” dedi.
McMillan, düşük FODMAP diyetinin sadece semptomları hafifletmekle kalmayıp, bağırsak sağlığını desteklediğini, ancak disiplinli bir şekilde uygulanması gerektiğini vurguladı.
2. Lifli Gıdaları Tamamen Dışlamak
SIBO tedavisinde düşük lifli bir beslenme önerilse de, lifin tamamen kesilmesi bağırsak mikrobiyotasını olumsuz etkileyebilir.
SIBO konusunda önde gelen uzmanlardan biri olan Dr. Allison Siebecker, “Lifli gıdalar kontrollü bir şekilde diyete dahil edilmelidir. Uzun süreli lifsiz beslenme, kalın bağırsaktaki faydalı bakterilerin azalmasına yol açabilir” uyarısında bulundu.
Amerikan Gastroenteroloji Derneği’nin yayımladığı bir çalışma, düşük FODMAP diyetinin üç aydan uzun süre uygulanmasının besin eksikliklerine neden olabileceğini gösterdi.
Uzmanlar, diyetin bir diyetisyen eşliğinde kişiselleştirilmesi gerektiğini söyledi.
3. FODMAP’leri Kalıcı Olarak Terk Etmek
Düşük FODMAP diyeti, fermente edilebilen karbonhidratların (oligosakkaritler, disakkaritler, monosakkaritler ve polioller) alımını kısıtlayarak SIBO semptomlarını hafifletiyor. Ancak, bu diyeti kalıcı bir yaşam tarzı olarak görmek büyük bir hata.
Dr. Pimentel, “FODMAP’ler, bağırsak florasını destekleyen sağlıklı besinlerdir. Tedavi sürecinde kısıtlanan bu gıdalar, semptomlar hafifledikten sonra diyetisyen kontrolünde yavaş yavaş diyete eklenmelidir” dedi.
Uzun süreli kısıtlamalar, B12, demir ve diğer temel besin eksikliklerine yol açabilir.
4. Probiyotik ve Antibiyotik Kullanımında Düzensizlik
SIBO tedavisinde antibiyotikler ve probiyotikler, diyetle birlikte uygulandığında etkili sonuçlar veriyor. Ancak hastaların bu tedavilere düzensiz uyması, bakterilerin kontrol altına alınmasını zorlaştırıyor.
Journal of Clinical Gastroenterology’de yayımlanan bir çalışma, probiyotik tedavinin SIBO semptomlarını azaltmada antibiyotiklerden daha etkili olabileceğini ortaya koydu.
Uzmanlar, “Rifaximin gibi lokal etkili antibiyotikler ve probiyotikler, diyetle birlikte düzenli kullanıldığında bağırsak florasını dengelemeye yardımcı olur. Ancak hastalar genellikle bu tedaviyi yarıda bırakıyor” dedi.
5. Stres ve Yaşam Tarzı Faktörlerini Göz Ardı Etmek
SIBO’nun ortaya çıkmasında stres, yanlış beslenme ve hareketsiz yaşam tarzı önemli rol oynadı.
Fonksiyonel tıp uzmanı Dr. Nuray Evrin, “Stres, bağırsak hareketliliğini yavaşlatarak bakterilerin ince bağırsakta birikmesine neden olabilir. Meditasyon ve düzenli egzersiz, tedavi sürecini destekler” dedi.
Araştırmalar, aralıklı oruç gibi yöntemlerin bağırsak sağlığını destekleyebileceğini, ancak bu uygulamaların bir sağlık uzmanı gözetiminde yapılması gerektiğini gösterdi.
UZMANLARDAN ÖNERİLER
Uzmanlar, SIBO tedavisinde başarı için multidisipliner bir yaklaşım gerektiğini vurguladı. Diyetisyenler, “SIBO diyeti, bireysel ihtiyaçlara göre uyarlanmalı ve bir diyetisyenle birlikte yürütülmelidir. Besin eksikliklerini önlemek için vitamin ve mineral takviyeleri de göz ardı edilmemeli” dedi. Ayrıca, tedavi sürecinde bol su tüketimi ve sindirimi kolaylaştıran gıdaların (kemik suyu, hindistancevizi yağı gibi) diyet programına eklenmesi önerildi.
DİSİPLİNLİ BİR YAKLAŞIM ŞART
SIBO, doğru tedaviyle yönetilebilir bir durum olsa da, beslenme hataları süreci karmaşık hale getirebildi.
Uzmanlar, hastaların diyetlerini bir sağlık profesyoneliyle planlamalarının ve tedavi sürecine sabırla yaklaşmalarının önemini vurguladı.
Dr. Pimentel, “SIBO, sadece diyetle değil, yaşam tarzı değişiklikleriyle kontrol altına alınabilir” ifadelerini kullandı.
Haber: Gülsüm Hülya Sundu / Haber Merkezi
