Türkiye'deki memur sayısı son yıllarda hızla ikiye katlanırken, yılın ilk aylarında paylaşılan verilere göre Türkiye'deki toplam memur sayısı 5 milyon 243 bini geride bıraktı.
Memurların maaşları kadar, emekli olduklarında elde edecekleri özlük hakları da tartışma konusu olurken, Dünya Gazetesi yazarı Özgür Erdursun, 1 Ekim 2008 ve sonrasında işe başlayan memurların yaşayacağı hak kayıplarına dikkat çekti.
Söz konusu tarihten sonra memurluğa hak kazananların birçok alanda yasal haklarının farklılaştığını ve bu ayrımın çalışanın aleyhine olduğunu belirten Erdursun, şu ifadeleri kullandı:
EK ÖDEMELERİ BRÜT MAAŞA EKLENMİYOR, EMEKLİ AYLIKLARI DAHA DÜŞÜK KALIYOR
1/10/2008 tarihine kadar memur olanlar eski memurdurlar. 5434 sayılı yasaya tabidirler. 1/10/2008 ve sonrasında memur olanlar ise yeni memurdurlar ve 5510 sayılı yasaya tabidirler.
Memurlar çalışırken aldıkları maaşları eski ya da yeni memur ayrımı olmadan derece, kademe ve ek göstergelerine göre alırlar. Yani çalışırken eski, yeni memur farkı olmadan maaşlarını alabilirler.
Ancak emekli olduklarında eski 5434 sayılı yasaya tabi olarak göreve başlamış memurların emekli aylıkları derece, kademe ve ek göstergeye göre belirlenir. Fakat 1/10/2008 ve sonrasında memur olanların emekli aylıklarında derece, kademe ve ek göstergenin bir etkisi olamadan brüt aylıklarına göre SSK’lar gibi hesaplama yapılarak emekli aylıkları hesaplanır.
Memurların çalışırken aldıkları maaşların bir kısmı ek ödemedir ve brüt maaşa eklenmez bu nedenle maaşı yüksek olan memurların brüt ücretleri düşüktür.
1/10/2008’den önce memur olanların emekli aylıkları derece, kademe ve ek göstergeye göre belirlendiğinden brüt aylığın bir önemi yoktur. Ancak 1/10/2008 ve sonrasında memuriyete başlayanların emekli aylıkları brüt ücrete göre hesaplandığından çok düşük emekli aylıkları almak zorunda kalırlar hatta hazine desteği ile tamamlanan en düşük emekli aylığını almak zorunda kalacak olanlar dahi var. Yani yıllardır emekli aylığında memurların SSK ve Bağ-Kur emeklilerine göre avantajlı olduğu emekli aylığı hesaplaması, 1/10/2008 ve sonrasında memur olanlarda ortadan kalkmış oldu. Başka bir ifade ile emekli aylıkları ayrım olmadan herkes için en altta birleşmeye devam edecek.
1/10/2008 tarihinden önce memur olan 5434 sayılı yasaya tabi memurlar istifa ettikten sonra 6 ay içinde müracaatta bulunarak çalışmadan isteğe bağlı 4/C iştirakçisi primi ödeyebiliyorlar.
1/10/2008 ve sonrasında memur olan 5510 sayılı yasaya tabi yeni memurlar istifa sonrasında 4/C iştirakçi primi ödeme hakkında sahip değillerdir.
YENİ MEMURLARA İKRAMİYE DARBESİ
1/10/2008 öncesinde memur olanlar 10 yıllık memuriyet şartını tamamladıklarında ve memuriyetten ayrıldıktan sonra SSK ya da Bağ-Kur primi ödeyerek memuriyet dışında emekli olsalar dahi memuriyette geçen sürelerin ikramiyesini alma hakkına sahiptirler.
1/10/2008 ve sonrasında memur olanlar, memuriyetten ayrıldıktan sonra başka bir statüde SSK ya da Bağ-Kur’lu olurlar ise memuriyette geçen sürelerin ikramiyesini alamazlar.
1/10/2008 ve sonrasında memur olanların talep ettikleri 3600 ek gösterge çalışırken ya da emekli ikramiyelerinde işe yarar ancak emekli aylıklarında hiçbir işe yaramaz.
Bu yazdıklarımı 1/10/2008 ve sonrasında memur olanların büyük bir kısmı bilmiyor. Emekli olduklarında asgari ücretle çalışan SSK emeklisi gibi emekli aylığı alacaklar. Bu konuda memurların ellerinden alınan bu yasal hakların memur sendikaları tarafında dile getirilmesi gerekiyor. Yasal bir düzenleme yapılmaz ise 1/10/2008 ve sonrasında memur olanlar emekli oldukları zaman büyük bir hayal kırıklığı yaşayacaklar.
Kaynak: Dünya / Haber Merkezi