Yeni eğitim-öğretim yılı kapıda, milyonlarca veli ve öğrenci kırtasiye alışverişi telaşında. Defter, kalem, silgi, boya ve çanta gibi temel ihtiyaçlar için mağazalara akın edilirken, uzmanlar fiyat odaklı seçimlerin çocuk sağlığını tehlikeye atabileceği konusunda ciddi uyarılarda bulundu.
Kalite kontrolünden geçmemiş, uluslararası standartlara uymayan ucuz kırtasiye ürünlerinin içerdiği kimyasallar, alerjiden kansere kadar pek çok sağlık sorununa yol açabilir.
PEKİ, VELİLER BU SÜREÇTE NELERE DİKKAT ETMELİ?
Uzmanlar, kırtasiye alışverişinde sağlık risklerine karşı velilere kritik uyarılarda bulundu:
"Uluslararası onayı olmayan, kalite kontrolsüz ve sadece ucuz olduğu için tercih edilen ürünler kesinlikle alınmamalı. Kırtasiye ürünlerinin markasına, üretim standartlarına ve güvenlik belgelerine dikkat edilmeli; fiyat en son kriter olmalı."
Uzmanlar, özellikle çocukların sık kullandığı kalem, silgi ve boya gibi ürünlerde toksik maddelerin bulunabileceğine dikkat çekti:
"Suya dayanıklı kalem, boya veya mürekkepler genellikle ftalatlar, formaldehit türevleri, ağır metaller veya solvent bazlı kimyasallar içerir. Bu maddeler, ürünün kalıcı olmasını sağlar ancak çocukların cildine temas ettiğinde veya ağız yoluyla alındığında ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir"
BİLİMSEL ARAŞTIRMALAR ALARM VERİYOR
Bilimsel çalışmalar, kalitesiz kırtasiye ürünlerinin tehlikesini doğruladı. ABD'de Environmental Health Perspectives dergisinde yayımlanan bir çalışma, boya kalemleri ve silgilerde yüksek düzeyde kurşun ve kadmiyum gibi ağır metallerin tespit edildiğini ortaya koydu. Bu maddeler, çocukların sinir sistemi üzerinde toksik etkiler yaratabilir ve öğrenme güçlüğü gibi sorunlara yol açabilir.
Çalışma, uluslararası standartlara uymayan ürünlerin kullanımının nörolojik riskleri artırdığını vurguladı.
Benzer şekilde, İngiltere merkezli çocuk sağlığı uzmanı Dr. Sarah Thompson, kırtasiye ürünlerinde kalite standartlarının önemine dikkat çekti:
"CE işareti, EN71 gibi Avrupa standartları veya ASTM gibi Amerikan standartlarına uygun ürünler tercih edilmeli. Kalite kontrolsüz ürünler, çocukların sağlığını riske atarken çevreye de zarar verebilir. Özellikle Çin menşeli bazı ürünlerde standart ihlalleri sıkça görülüyor."
Dr. Thompson, velilere bilinçli tüketici olmaları çağrısında bulundu.
KİMYASAL TEHLİKELER: FTALATLAR, AĞIR METALLER VE DAHA FAZLASI
Uzmanlar, kırtasiye ürünlerinde kullanılan kimyasalların ciddi sağlık riskleri taşıdığını belirtti:
"Ftalatlar, tükürük ve ter yoluyla vücuda geçerek endokrin sisteme ve karaciğere zarar verebilir. Azo boyar maddeler ise uzun süreli temas sonrası kanserojen etkiler gösterebilir. Antimon, arsenik, kadmiyum gibi ağır metaller ise sinir sistemi bozukluklarına ve bazı kanser türlerine yol açabilir."
Uzmanlar, özellikle solvent bazlı yapıştırıcıların yasak olmasına rağmen bazı ürünlerde kullanıldığını vurguluyor ve su bazlı ürünlerin tercih edilmesi gerektiğini söyledi.
Uzmanlar da benzer uyarılarda bulundu:
"Üretim maliyetini düşürmek için kullanılan ftalat, benzen ve azo boyalar, çocukların bağışıklık sistemine zarar verebilir, alerjik reaksiyonlara yol açabilir ve uzun vadede kanserojen etkiler gösterebilir."
Uzmanlar, velilerin TSE ve CE belgeli ürünleri tercih etmesinin kritik olduğunu ifade etti.
GÜVENLİ KIRTASİYE İÇİN PRATİK ÖNERİLER
Uzmanlar, velilere kırtasiye alışverişinde şu noktalara dikkat etmelerini önerdi:
TSE ve CE Belgelerine Bakın: Ürünlerin Türk Standartları Enstitüsü (TSE) ve Avrupa'ya uyum (CE) damgalarına sahip olup olmadığını kontrol edin.
Su Bazlı Ürünler Tercih Edin: Suya dayanıklı kalem, boya ve yapıştırıcılar yerine su bazlı, toksik madde içermeyen ürünleri seçin. Bunlar kolay silinir ve cilde temas ettiğinde daha güvenlidir.
Ahşap ve Çevre Dostu Malzemeler: Ahşap kalemler, FSC sertifikalı geri dönüştürülebilir defterler ve bitkisel bazlı boyalar kullanın.
Nikel İçermeyen Ataç ve Raptiyeler: Nikel içeren metal malzemeler alerjik reaksiyonlara yol açabilir; paslanmaz çelik ürünleri tercih edin.
Kokulu Ürünlerden Kaçının: Uzmanlar, kokulu silgi ve keçeli kalemlerin uçucu organik bileşikler içerdiğini ve bunların baş ağrısı, cilt kaşıntısı, öksürük ve astım ataklarına neden olabileceğini belirtti.
BPA'ya Dikkat: Plastik ürünlerde kullanılan Bisphenol A (BPA), östrojen benzeri etkileriyle hormonal bozukluklara ve kansere yol açabilir. BPA içermeyen ürünleri seçin.
Haber: Cansu İşcan / Haber Merkezi